اعمال ماه شعبان برای برآورده شدن حاجات

تاریخ دقیق شروع ماه شعبان در تقویم شمسی مصادف با روز جمعه، ۱۲ بهمن ۱۴۰۳ است.

تاریخ دقیق شروع ماه شعبان در تقویم قمری مصادف با ۱ شعبان ۱۴۴۶ است.

تاریخ دقیق شروع ماه شعبان در تقویم میلادی مصادف با ۳۱ ژانویه ۲۰۲۵ است.

برای شب اول ماه شعبان در کتاب «اقبال» نمازهای زیادی ذکر شده است که از جمله آن، ۱۲ رکعت نماز (هر دو رکعت به یک سلام) است که در هر رکعتی یک مرتبه «حمد» و ۱۵ مرتبه «توحید» خوانده می‌شود.

درباره دوازده رکعت نماز شب اول ماه شعبان، از رسول گرامی اسلام (ص) چنین نقل شده است: هر کس در شب اول ماه شعبان دوازده رکعت با این کیفیت بجا آورد که در هر رکعت پس از سوره «حمد»، پانزده مرتبه سوره «قل هو الله» بخواند. خداوند ثواب ۱۲ هزار شهید و عبادت ۱۲ سال را به او عطا می‌کند و از گناهانش بیرون می‌رود، مانند روزی که متولد شده و به تعداد آیات قرآن، قصری در بهشت به او می‌دهد. (إقبال الأعمال، ج ۲، ص ۶۸۳)

اعمال روز اول ماه شعبان

روزه در روز اول شعبان فضیلت فراوانی دارد و امام صادق (ع) درباره روزه در این روز می‌فرمایند: «هر کس روز اول ماه شعبان را روزه بگیرد، حتماً بهشت بر او واجب می‌شود؛ و هر کس دو روز (از ماه شعبان) را روزه بگیرد خداوند متعال در عالم دنیا در هر روز و هر شب به او نظر می‌کند و نظر خداوند به او تا در بهشت نیز ادامه می‌یابد و هر کس سه روز روزه بگیرد هر روز از بهشت خدا را در عرش خود زیارت می‌کند». (المراقبات، ص ۱۷۷، مفاتیح الجنان؛ فصل دوم. در اعمال ماه شعبان)

رسول خدا (ص) نیز فرمودند: هر کس سه روزِ اول ماه شعبان را روزه بگیرد و شب‌هایش را قیام کند و دو رکعت نماز بگزارد که در هر رکعتی یک مرتبه «حمد» و یازده مرتبه «قُل هُوَ اللّهُ اَحد» را بخواند، خداوند شر اهل آسمان و زمین و شر ابلیس و هر سلطه ستمگری را از او برطرف سازد و خداوند گناهان فراوانی را از او می‌آمرزد.

۱- روزه: درباره روزه مستحبّی در این ماه بسیار تأکید شده است. رسول گرامی اسلام (ص) این ماه را روزه می‌گرفت و آن را به ماه مبارک رمضان وصل می‌کرد.

۲- طبق روایت امام صادق (ع) هر روز ۷۰ مرتبه بگوید: اَسْتَغْفِرُاللّهَ وَ اَسْأَلُهُ التَّوْبَةَ.

۳- هر روز ۷۰ مرتبه بگوید: اَسْتَغْفِرُاللّهَ الَّذی لا اِلهَ اِلاَّ هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحیمُ، اَلْحَیُّ الْقَیُّومُ، وَاَتُوبُ اِلَیْهِ. از روایات استفاده می‌شود که بهترین ذکرها در این ماه استغفار است و هر کس هر روز از این ماه ۷۰ مرتبه استغفار کند، مثل آن است که در ماه‌های دیگر ۷۰ هزار مرتبه استغفار کرده است.

۴- صدقه دادن و کمک به نیازمندان در این ماه فضیلت فراوان دارد. راوی می‌گوید: به امام صادق (ع) عرض کردم: یابن رسول اللّه! بهترین اعمال در این ماه کدام است؟ فرمود: صدقه دادن و استغفار. هر کس در ماه شعبان صدقه دهد، خداوند متعال، صدقه او را پرورش می‌دهد همچنان که شما شتربچّه‌ای را پرورش می‌دهید، و در قیامت به صاحبش می‌رسد، در حالی که به اندازه کوه اُحُد بزرگ شده باشد! در روایت دیگری از امام رضا (ع) آمده است که صدقه در این ماه سبب نجات از آتش دوزخ است.

۵- صلوات بر پیامبر و آلش (علیهم السلام) در این ماه ثواب زیادی دارد. در حدیثی از امام صادق (ع) نقل شده است که پیامبر اکرم (ص) فرمود: شعبان ماه من است، در این ماه بر من و آل من، بسیار صلوات بفرستید.

۶- در تمام این ماه، هزار بار بگوید: لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ، وَلانَعْبُدُ اِلاَّ اِیّاهُ، مُخْلِصینَ لَهُ الدّینَ، وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ. در روایتی از رسول خدا (ص) آمده است: کسی که چنین کند، در قیامت در حالی از قبرش خارج می‌شود که چهره‌اش مثل ماه شب بدر (شب چهاردهم) می‌درخشد.

۷- در هر پنجشنبه ماه شعبان، دو رکعت نماز بگزارد، در هر رکعت بعد از سوره «حمد» صد مرتبه، سوره «توحید» را بخواند و پس از سلام، صد بار صلوات بفرستد. در روایتی که امیر مؤمنان (ع) از رسول خدا (ص) نقل کرده، آمده است که هر کس این نماز را بگزارد خداوند هر حاجتی از حاجت‌های دینی و دنیوی که داشته باشد، برآورده سازد و هر کس آن روز را روزه بدارد، خداوند جسدش را بر آتش دوزخ حرام کند. در همین روایت، رسول خدا (ص) فرمود: در هر روز پنجشنبه از ماه شعبان، آسمان‌ها را زینت می‌کنند، و فرشتگان عرض می‌کنند: خداوندا! روزه دارانِ این ماه را بیامرز و دعایشان را مستجاب گردان!

۸- در هر روز از ماه شعبان در وقت ظهر و در شب نیمه آن، این صلوات را که از امام سجاد (ع) نقل شده بخواند:

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ، وَمَوْضِعِ الرِّسالَةِ، وَمُخْتَلَفِ الْمَلائِکَةِ، وَمَعْدِنِ الْعِلْمِ، وَاَهْلِ بَیْتِ الْوَحْیِ،

خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد درخت نبوت و جایگاه رسالت و محل رفت و آمد فرشتگان و معدن دانش و خاندان وحی

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، اَلْفُلْکِ الْجارِیَةِ فِی اللُّجَجِ الْغامِرَةِ، یَأْمَنُ مَنْ رَکِبَها،

خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد کشتی جاری در اقیانوس‌های بیکران ایمن شود هر که سوار آن کشتی گردد

وَیَغْرَقُ مَنْ تَرَکَهَا، اَلْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مارِقٌ، وَالْمُتَاَخِّرُ عَنْهُمْ زاهِقٌ، وَاللاّزِمُ لَهُمْ لاحِقٌ،

و غرق شود کسی که آن را واگذارد، هر که بر ایشان تقدم جوید از دین بیرون رفته و کسی که از ایشان عقب ماند به نابودی گراید ولی ملازم ایشان به حق خواهد رسید

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، اَلْکَهْفِ الْحَصینِ، وَغِیاثِ الْمُضْطَرِّ الْمُسْتَکینِ، وَمَلْجَأِ الْهارِبینَ، وَعِصْمَةِ الْمُعْتَصِمینَ،

خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد آن پناه گاه محکم و فریادرس بیچاره درمانده و پناه گریختگان و دستاویز محکم برای وسیله جویان

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، صَلاةً کَثیرَةً تَکُونُ لَهُمْ رِضاً، وَلِحَقِّ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد اَدآءً وَقَضآءً، بِحَوْل مِنْکَ وَقُوَّة یا رَبَّ الْعالَمینَ،

خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد درود بسیاری که موجب خشنودی ایشان گردد و حق محمّد و آل محمّد اداء گشته و انجام وظیفه ما شده باشد به جنبش و نیروی تو ای پروردگار جهانیان

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، اَلطَّیِّبینَ الاَْبْرارِ الاَْخْیارِ، اَلَّذینَ اَوْجَبْتَ حُقُوقَهُمْ، وَفَرَضْتَ طاعَتَهُمْ وَوِلایَتَهُمْ،

خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد آن پاکان نیکوکار برگزیده آن کسانی که حقوقشان را واجب کردی و اطاعت و دوستیشان را فرض نمودی

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاعْمُرْ قَلْبی بِطاعَتِکَ، وَلا تُخْزِنی بِمَعْصِیَتِکَ،

خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد و آباد کن دل مرا به اطاعت خود و به وسیله نافرمانیت رسوایم مکن

وَارْزُقْنی مُواساةَ مَنْ قَتَّرْتَ عَلَیْهِ مِنْ رِزْقِکَ، بِما وَسَّعْتَ عَلَیَّ مِنْ فَضْلِکَ، وَنَشَرْتَ عَلَیَّ مِنْ عَدْلِکَ، وَاَحْیَیْتَنی تَحْتَ ظِلِّکَ،

و روزی من گردان که کمک مالی دهم بر کسی که روزیت را بر او تنگ کردی به وسیله آنچه بر من فراخ گرداندی از فضل خویش و گستردی بر من از عدل خویش و مرا در زیر سایه ات زنده داشتی

وَهذا شَهْرُ نَبِیِّکَ سَیِّدِ رُسُلِکَ، شَعْبانُ الَّذی حَفَفْتَهُ مِنْکَ بِالرَّحْمَةِ وَالرِّضْوانِ،

و این ماه پیمبرت و آقای رسولانت ماه شعبان است که اطراف آن را به رحمت و خشنودی خود پوشاندی

اَلَّذی کانَ رَسُولُ اللهِ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَالِه وَسَلَّمَ، یَدْاَبُ فی صِیامِهِ وَقِیامِهِ، فی لَیالیهِ وَاَیّامِهِ،

آن ماهی که رسول خدا صلی اللّه علیه و آله و سلم کوشش بسیار داشت در روزهو شب زنده داریش هم در شب‌ها و هم در روزهایش

بُخُوعاً لَکَ فی اِکْرامِهِ وَاِعْظامِهِ اِلی مَحَلِّ حِمامِهِ،

به‌خاطر فروتنی در برابر تو در مورد گرامی داشتن و بزرگداشتنش هم چنان تا هنگام مرگش

اَللّهُمَّ فَاَعِنّا عَلَی الاِْسْتِنانِ بِسُنَّتِهِ فیهِ، وَنَیْلِ الشَّفاعَةِ لَدَیْهِ،

خدایا پس ما را کمک ده تا روش او را در این ماه پیروی کنیم و به شفاعتی که نزد اوست برسیم

اَللّهُمَّ وَاجْعَلْهُ لی شَفیعاً مُشَفَّعاً، وَطَریقاً اِلَیْکَ مَهْیَعاً، وَاجْعَلْنی لَهُ مُتَّبِعاً،

خدایا قرار ده او را برای من شفیعی پذیرفته و راهی بسویت که همواره باشد و مرا پیرو او گردان

حَتّی اَلْقاکَ یَوْمَ الْقِیمَةِ عَنّی راضِیاً، وَعَنْ ذُنُوبی غاضِیاً،

تا به جایی که در روز قیامت تو را در حالی دیدار کنم که از من خشنود باشی و گناهانم را نادیده گیری

قَدْ اَوْجَبْتَ لی مِنْکَ الرَّحْمَةَ وَالرِّضْوانَ، وَاَنْزَلْتَنی دارَ الْقَرارِ، وَمَحَلَّ الاَْخْیارِ.

و برای من واجب کرده باشی از جانب خود رحمت و خشنودی را و مرا در خانه همیشگی (بهشت جاویدان) و منزلگاه نیکان فرود آری.