فوری/واریزی جدید دولت برای یارانه بگیران قطعی شد | پرداخت یارانه نقدی + هدیه ویژه دهه فجر
اخبار ضد و نقیضی در خصوص افزایش مبلغ یارانه نقدی در بهمن ۱۴۰۳ منتشر شده است. آیا این اخبار واقعیت دارد؟
مولف
: محسن کریمی
در روزهای اخیر سخنانی به نقل از رحیم زارع سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه منتشر شده مبنی بر اینکه مبلغ یارانه نقدی از ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان به ۴۰۰ و ۵۰۰ هزار تومان افزایش یافته است. با این حال بررسی سخنان دقیق سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه نشان می‌دهد که او موضوع افزایش ۱۰۰ هزار تومانی مبلغ یارانه را به‌عنوان یک پیشنهاد مطرح کرده است.
رحیم زارع گفته است: دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۴، نرخ ارز ترجیحی کالاهای اساسی را از ۲۸۵۰۰ به ۳۷۵۰۰ افزایش داده است که این مسئله قطعا بهای کالاهای اساسی را تحت شعاع قرار می‌دهد. طبق محاسباتی که ما داشتیم، با اعتبارات ریالی حاصل از افزایش نرخ ارز ترجیحی کالاهای اساسی، دولت می‌تواند حداقل ۱۰۰ هزار تومان به یارانه نقدی فعلی اضافه کند یا اینکه این مبلغ را در قالب کالابرگ به مردم بدهد که پیشنهاد ما پرداخت کالابرگ به مردم است، چراکه از افزایش حجم نقدینگی در اقتصاد کشور جلوگیری می‌کند.
با توجه به این صحبت‌ها به نظر نمی‌رسد در ماه بهمن تغییری در مبلغ یارانه نقدی دهک‌های مختلف ایجاد شود زیرا پیشنهاد افزایش ۱۰۰ هزار تومانی مبلغ یارانه هنوز مورد بررسی قرار نگرفته است.
یارانه نقدی بهمن ۱۴۰۴ طبق جدول زمانبندی واریز یارانه‌ها از ۲۰ تا ۳۰ دی و در ۳ مرحله به حساب سرپرستان خانوار واریز می‌شود.
در مرحله نخست یارانه بگیران تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی کشور یارانه یا مستمری ماهانه خود را در روز ۲۰ بهمن دریافت کردند.
در مرحله دوم که روز ۲۵ بهمن انجام می‌شود، یارانه نقدی دهک‌های اول تا سوم به حساب سرپرستان خانوارها واریز خواهد شد و مبلغ یارانه از ساعت ۲۴ آن روز قابل برداشت است.
یارانه نقدی دهک اول تا سوم ۴۰۰ هزار تومان برای هر نفر است و خانواده‌های ۲ نفره ۸۰۰ هزار تومان، خانواده‌های ۳ نفره ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان، خانواده‌های ۴ نفره ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان و خانواده‌های ۵ نفره ۲ میلیون تومان یارانه دریافت خواهند کرد.
یارانه بگیران دهک‌های چهارم تا نهم نیز در روز ۳۰ بهمن ۱۴۰۳ به حساب سرپرستان این خانوارها واریز خواهد شد.
با اجرای مرحله جدید حذف یارانه‌بگیران پردرآمد در سال ۱۴۰۳، دولت قصد دارد یارانه نقدی را هدفمندتر توزیع کند. این تصمیم در حالی اتخاذ شده که هم‌اکنون ماهانه ۲۶ هزار و ۳۲۰ میلیارد تومان یارانه به خانوارهای ایرانی پرداخت می‌شود. از این مبلغ، ۱۱ هزار و ۱۲۰ میلیارد تومان به دهک‌های اول تا سوم (با یارانه ۴۰۰ هزار تومانی) و ۱۵ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان به دهک‌های چهارم تا نهم (با یارانه ۳۰۰ هزار تومانی) اختصاص دارد.
در فاز جدید حذف یارانه، خانوارهای پردرآمد از لیست حذف خواهند شد و در مقابل، یارانه دهک‌های کم‌درآمد افزایش می‌یابد. دولت برای شناسایی افراد واجد شرایط، ۶ معیار اصلی را در نظر گرفته است که شامل میزان درآمد، املاک، ارزش خودرو، تعداد سفرهای خارجی، میزان تراکنش بانکی و اطلاعات اقتصادی خانوار می‌شود. اما چه کسانی مشمول این حذف می‌شوند؟ معیارهای دقیق بررسی وضعیت اقتصادی خانوار چیست؟
با توجه به تصمیم دولت برای حذف یارانه‌بگیران پردرآمد، شش شاخص اصلی برای ارزیابی خانوارها تعیین شده است که هر یک به دقت وضعیت اقتصادی افراد را بررسی می‌کند. این شاخص‌ها عبارتند از:
افراد یا خانوارهایی که مالک املاک گران‌قیمت مانند باغ ویلاهایی با ارزش بالای ۳۵ میلیارد تومان یا املاک مسکونی لوکس هستند، از دریافت یارانه حذف خواهند شد.
اگر مجموع ارزش خودروهای سواری یا وانت خانوار بیش از ۳ میلیارد تومان باشد، یارانه آن‌ها قطع می‌شود.
درآمد ماهانه خانوارها یکی از مهم‌ترین معیارها برای حذف یارانه است. اگر مجموع درآمد خانوار در یک ماه از حد مشخصی بیشتر باشد، یارانه آن خانوار قطع می‌شود. به طور مثال:در خانوار تک‌نفره اگر درآمد ماهانه بیشتر از ۳۰ میلیون تومان باشد، یارانه قطع می‌شود. در خانوارهای بزرگتر این رقم به تناسب تعداد اعضا افزایش می‌یابد.
یکی دیگر از شاخص‌های مهم برای شناسایی خانوارهای پردرآمد، تراکنش‌های ماهانه خرید است. خانوارهایی که میانگین تراکنش‌های بانکی‌شان (برای خرید با کارت‌های بانکی) از مقدار مشخصی بیشتر باشد، از فهرست یارانه‌بگیران حذف می‌شوند. این بررسی از طریق سامانه شاپرک صورت می‌گیرد، اما با توجه به نواقص موجود، ممکن است برخی افراد که خریدهای خود را نقدی انجام می‌دهند، از این معیار خارج شوند.
افراد یا خانوارهایی که در طول سال بیش از ۵ سفر خارجی داشته باشند، مشمول حذف یارانه خواهند شد. البته در این معیار سفر به عتبات عالیات محدودیتی ندارد و شامل حذف یارانه نمی شود.
دولت برای اجرای دقیق‌تر و صحیح‌تر فرآیند حذف یارانه‌بگیران پردرآمد، اقدام به پایش دقیق اطلاعات و به‌روزرسانی مستمر داده‌های خانوارها کرده است. این اطلاعات از منابع مختلف شامل بانک مرکزی، سازمان ثبت اسناد، نیروی انتظامی، و سایر نهادهای مرتبط جمع‌آوری می‌شود. دستگاه‌های اجرایی موظفند که داده‌های به‌روز شده خود را حداقل دو بار در سال به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارسال کنند تا فرآیند صحت‌سنجی و شناسایی دقیق خانوارهای پردرآمد به‌طور مستمر انجام شود. این اقدام، هدف اصلی‌اش ایجاد دقت بیشتر و کاهش اشتباهات در روند حذف یارانه است تا حمایت‌های یارانه‌ای تنها به افراد نیازمند تخصیص یابد.
با توجه به احتمال اعتراض به قطع یارانه، دولت برای این موضوع راهکارهایی ارائه کرده است. اگر شما از یارانه خود محروم شده‌اید یا مقدار یارانه شما کاهش یافته است، می‌توانید اقدام به اعتراض کنید. فرآیند اعتراض به شرح زیر است:
اگر مشمول حذف یارانه شده‌اید یا یارانه شما کاهش یافته است، می‌توانید به سامانه حمایت به آدرس hemayat.mcls.gov.ir مراجعه کنید. در این سامانه، امکان ثبت اعتراض به کم‌واریز شدن یارانه یا عدم دریافت یارانه وجود دارد. برای ثبت اعتراض، لازم است مدارک معتبر که نشان‌دهنده وضعیت اقتصادی خانوار باشد، در سامانه بارگذاری شود. این مدارک می‌تواند شامل مدارک شغلی، مالیاتی، بانکی، و ملکی باشد که برای اثبات نیاز به دریافت یارانه می‌تواند مؤثر واقع شود. پس از ثبت اعتراض در سامانه، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است ظرف ۱۰ روز اعتراض‌ها را بررسی کرده و نتیجه را به اطلاع سرپرست خانوار برساند.
