خبر مهم برای بازنشستگان مستاجر | تشکیل تعاونی‌های مسکن ویژه بازنشستگان + حزییات ثبت‌نام
گزارش اخیر وزارت کار با عنوانِ «فقر مسکن»، هرچند محافظه‌کارانه اما تکان‌دهنده است؛ واقعیت زندگی مردم و فقر ناشی از پرداخت اجاره‌خانه‌های سهمگین، از داده‌های گزارشی که اخیراً وزارت کار منتشر کرده، تلخی بیشتری دارد. همه ما در کلانشهرها و حتی در شهرهای کوچک، شاهدِ بی‌مسکنی و بدمسکنی و نشانه‌های آن از جمله حومه‌نشینی، زاغه‌نشینی، اتوبوس‌خوابی و خانه‌های اشتراکی کوچک هستیم.
مولف
: محسن کریمی
کارگران همه تلاش خود را می‌کنند و دست به حذف ضروریات زندگی می‌زنند تا فقط سرپناه داشته باشند؛ نمود این شرایط، ترافیک ورودی‌های کلانشهرها در صبح و بعدازظهر است؛ حومه‌نشینی و حاشیه‌نشینی بیداد می‌کند که باز خود نماد روشنی از محرومیت زیستی طبقه‌ی کارگر است.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گزارشی که به تازگی منتشر کرده، اطلاعاتی از فقر مسکن در کشور تا پایان سال ۱۴۰۱ ارائه داده است؛ وضعیت وخیم پس از آن، مثلاً رشد ۷۵ درصدی قیمت مسکن در سال ۱۴۰۲ و تورم نقطه به نقطه‌ی بیش از ۴۳ درصدی تورم مسکن تا پایان تابستان امسال در این گزارش مغفول مانده است.
گزارش وزارت کار با تاکید بر رشد ۴۸ درصدی خانواده‌های مستاجر درگیر فقر در کشور، اعلام می‌کند که ۸۲ درصد خانواده‌های مستاجر شهری، درگیر فقر هستند: «در حد فاصل سالهای ۱۳۹۵تا ۱۴۰۱، تعداد خانوارهای مستأجر درگیر فقر در کشور رشدی ۴۸ درصدی داشته است. در سال ۱۴۰۱، بیش از یک میلیون خانوار مستأجر درگیر فقر در مناطق شهری (۸۲ درصد)، درآمدی کمتر از خط فقر داشته و ۲۳۳ هزار خانوار (۱۸ درصد) با اضافه شدن هزینه تأمین مسکن استیجاری به سبد هزینه آنها، درگیر فقر شده‌اند. در روستاها گروه اول معادل ۷۵ هزار خانوار (۷۱ درصد) و گروه دوم، معادل ۳۱ هزار خانوار (۲۹ درصد) بوده‌اند. برای مثال، در استان‌هایی چون البرز و قم، ۱۰۰ درصد مستأجران به دلیل درآمد نامکفی دچار فقر هستند، و در استان‌های کردستان و آذربایجان غربی نرخ فقر ناشی از هزینه‌های تأمین مسکن استیجاری بالاست (۴۶ و ۳۸ درصد)».
در گزارش وزارت کار، علاوه بر شاخصِ «نرخ خانوارهای مستاجر درگیر فقر»، شاخص دیگری به نام «محرومیت مسکنی» به معنای فقدان امکانات اولیه مانند حمام، آب لوله‌کشی بهداشتی و متراژ مناسب تعریف شده که نرخ آن در استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان نزدیک به ۶۰ درصد است؛ به این معنا که ۶۰ درصد خانواده‌های سیستان و بلوچستان در خانه‌هایی زندگی می‌کنند که فاقد امکانات اولیه و از ابتدایی‌ترین وسایل زندگی محروم است.
واضح است که اکثریت این خانواده‌های درگیر فقر به خاطر هزینه‌های بالای مسکن، متعلق به طبقه‌ی کارگر و فرودستان فاقد شغل یا دارای شغلِ کم‌درآمد هستند؛ هزینه‌های اجاره خانه کمر طبقه‌ی کارگر را شکسته است؛ نکته اینجاست که تمام این آمارهای تکان‌دهنده بعد از ۱۴۰۱ یک تحول دردناک دیگر را تجربه کرده‌اند. براساس گزارش اخیر مرکز آمار ایران، تورم اجاره بها در آذرماه امسال به ۴۱.۵ درصد رسیده است.
در شرایطی که یک خانواده با دو مزدبگیر که هر کدام ۱۵ تا ۲۰ میلیون تومان درآمد دارند، بازهم در پرداخت اجاره خانه به خصوص در کلانشهرها با دشواری بسیار مواجه است، تبعات فقر مسکن بر زندگی مزدبگیران را چگونه می‌توان توصیف کرد؟
«فرامرز توفیقی» فعال کارگری می‌گوید: متوسط سهم مسکن از درآمد خانوارها، ۵۸ تا ۶۲ درصد است و متاسفانه کارگران برای پوشش این سهم سنگین، مجبور شده‌اند از خیلی موارد بزنند؛ تفریحات مدت‌هاست که کامل حذف شده؛ هزینه برای آموزش و تحصیل به حداقل ممکن رسیده که اثرات آن را به چشم می‌بینیم؛ مدتی‌ست که کارگران جایی در میان منتخبین برجسته کنکور ندارند؛ دیگر آن روزگار گذشت که فرزندان کارگران در کنکور رتبه‌های خوب داشتند و دانشگاه‌های رده اول کشور قبول می‌شدند.
جمعی از بازنشستگان در نامه ای به رئیس جمهور لیست مشکلات اصلی و مشترک بازنشستگان و مستمری بگیران را ارائه کرده اند.
متن نامه بازنشستگان به رئیس جمهور به شرح زیر است:
جناب آقای دکتر پزشکیان
با سلام و احترام؛
ضمن تبریک به جنابعالی و آرزوی موفقیت برای شما در پیشبرد اهداف متعالی کشور، ما بازنشستگان و مستمری بگیران کشوری، لشکری و تأمین اجتماعی مشکلات و درخواست‌های از جنابعالی داریم که در ادامه نامه به عرض می رسد.
حال که در آغاز راه دولت چهاردهم هستید، ضمن دعای خیر برای موفقیت جنابعالی و دولت منتخب شما، خواهشمندیم که قشر بازنشستگان را که همه جوانی خود را برای انجام وظیفه و خدمت به ایران اسلامی هدیه کرده اند فراموش ننمائید و برای حل مشکلات ما راهکارهای موثر و کوتاه مدت بیابید، چرا که ما فرصتی برای به ثمر نشستن برنامه های بلند مدت نداریم.
جناب آقای دکتر پزشکیان روا مدارید که در وضعیت اقتصادی سخت کنونی موسپیدان بازنشسته بیش از این شرمنده خانواده‌شان باشند.
از جناب آقای دکتر قالیباف ریاست محترم مجلس شورای اسلامی و نمایندگان محترم مجلس هم تقاضا داریم بسترهای قانونی موثر و کارآمد را برای حل مشکلات عاجل قشر بازنشستگان و مستمری بگیران فراهم آورند.
لیست مشکلات اصلی و مشترک بازنشستگان و مستمری بگیران
۱. کمبود درآمد و حقوق
۲. فاقد مسکن بودن برخی از بازنشستگان و مستمری بگیران
۳. پوشش ناقص و بسیار ناکارآمد بیمه درمانی
۴. تعداد محدود وام قرض الحسنه صندوق های بازنشستگی و زمان انتظار طولانی
۵. نداشتن امکانات گردشگری و رفاهی
۶. هزینه‌های زیاد فرزندان دانش‌آموز و دانشجو
۷. هزینه ازدواج فرزندان و مسیر اداری طولانی دریافت وام ازدواج
۸. بیکاری فرزندان بازنشستگان
۹. عدم پرداختی‌های مالی مناسبتی و اعیاد
۱۰. نداشتن کارت خرید رفاهی
نکته قابل ذکر پایانی اینکه مشکلات مستمری بگیران به دلیل اینکه برخی از این عزیزان فقط با بخشی از حقوق یک بازنشسته زندگی می‌کنند حادتر است و باید چاره ای برای این عزیزان که بازماندگان و یادگاران بازنشستگان متوفی هستند اندیشیده شود.
با تقدیم احترام و آرزوی سربلندی برای ایران عزیز.
رئیس اتحادیه کارگران قراردادی و پیمانی بهترین و کم هزینه ترین راه برای تامین مسکن کارگران و بازنشستگان را ایجاد تعاونی های مسکن دانست و گفت: در قالب تعاونی های مسکن مسیر خانه سازی و ساخت و ساز سریع تر و در کوتاه ترین زمان ممکن انجام می شود و کارگران و بازنشستگان با هزینه ارزان تر و مناسب تری خانه دار می شوند.
فتح الله بیات با تاکید بر تامین مسکن کارگران در دولت چهاردهم اظهار کرد: فارغ از بحث حقوق و دستمزد، امروز مسکن کارگری یکی از موضوعات و دغدغه‌های مهم جامعه کارگری است و هزینه های مسکن و اجاره بها بیش از نیمی از درآمد کارگران و بازنشستگان را می بلعند.
وی افزود: موضوعات مهمی در حوزه کارگری داریم که نمی‌خواهیم رئیس جمهور آنها را یک شبه رفع کند ولی از دولت چهاردهم انتظار داریم با برنامه‌ریزی منسجم و استفاده از کارشناسان خبره در جهت تامین مسکن کارگران اقدام کند.
رئیس اتحادیه کارگران قراردادی و پیمانی با بیان اینکه مسکن کارگری از مسکن مهر جداست، گفت: در طول سالهای گذشته بیش از آنکه دولتها به ساخت واحدهای جدید بپردازند، مشغول ساخت و تحویل واحدهای باقی مانده مسکن مهر بودند هرچه تکمیل و تحویل واحدهای مسکن مهر با سرعت بیشتری صورت گیرد، کمک بزرگی به صاحبان آنها از جمله کارگران و بازنشستگان و اقشار ضعیف و کم درآمد می شود.
بیات در عین حال استفاده از ظرفیت تعاونی های مسکن را برای ساخت مسکن کارگری پیشنهاد کرد و گفت: معتقدم از طریق تعاونی‌های مسکن کارگری می‌توان مشکل مسکن کارگران را در کوتاه ترین زمان حل کرد.همچنین با تشکیل تعاونی‌های مسکن ویژه بازنشستگان برای خانه دار کردن آنها اقدام کرد.
وی گفت: درحال حاضر بهترین و کم هزینه ترین راه این است که مسکن کارگری و بازنشستگان را از طریق تعاونی ها پیگیری کرد و دولت تعاونی های مسکن را به منظور سهیم کردن کارگران و بازنشستگان تعریف و راه اندازی کند.
به گفته این مقام کارگری در قالب تعاونی های مسکن مسیر خانه سازی و ساخت و ساز سریع تر انجام می شود و کارگران و بازنشستگان با هزینه نازل ومناسب تری خانه دار می شوند.
