کالابرگ‌های جدید نوروز برای سرپرستان خانوار فعال شدند | واریزی جدی دولت برای عید نوروز به حساب یارانه بگیران
طرح کالابرگ که در دولت قبل برای حمایت از اقشار کم‌درآمد مطرح شده بود، با آغاز دولت سیزدهم به فراموشی سپرده شد، اما پس از تغییرات اقتصادی، دوباره مورد توجه قرار گرفت.
مولف
: محسن کریمی
با تصمیم مجلس برای افزایش نرخ ارز کالاهای اساسی در لایحه بودجه ۱۴۰۴ و تأکید رئیس‌جمهور بر ضرورت اجرای طرح کالابرگ، این طرح به‌منظور جبران کاهش قدرت خرید مردم در مقابل افزایش قیمت‌ها و حمایت از خانوارهای کم‌درآمد، به‌طور جدی در اولویت قرار گرفته است.
طبق لایحه بودجه ۱۴۰۴، نرخ ارز ترجیحی از ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان به ۳۸ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش می‌یابد که این تغییر باعث خواهد شد تا درآمد حاصل از این محل به حمایت از اقشار آسیب‌پذیر تخصیص یابد. همچنین مجلس تصمیم گرفته است یارانه ثروتمندان را حذف کرده و منابع آن را به خانوارهای کم‌درآمد توزیع کند. این تغییرات در حالی انجام می‌شود که در حال حاضر حدود ۸۲ میلیون نفر از مردم ایران یارانه دریافت می‌کنند و با اجرای این طرح، تعداد زیادی از مشمولان از دریافت یارانه حذف خواهند شد.
طرح کالابرگ که ابتدا برای سه دهک کم‌درآمد طراحی شده بود، اکنون به دهک‌های بالاتر نیز گسترش یافته و به نظر می‌رسد با توجه به افزایش منابع و تخصیص اعتبارهای جدید، این طرح برای ۷ دهک درآمدی اجرایی خواهد شد. رئیس مجلس نیز تأکید کرده که اجرای این طرح باید به‌ویژه بر حمایت از پنج دهک پایین جامعه متمرکز باشد. در صورت افزودن یارانه سه دهک حذف‌شده به طرح کالابرگ، اعتبار ماهانه برای هر نفر به ۳۰۰ هزار تومان خواهد رسید، که نسبت به مبلغ ۲۰۰ هزار تومان قبلی که در طرح فجرانه پرداخت می‌شد، افزایش چشمگیری دارد.
این طرح در شرایطی اجرایی می‌شود که دولت سیزدهم توانسته بود ۸۶ درصد از خانوارهای یارانه‌بگیر را در طرح کالابرگ جذب کند و با افزایش اعتبار ماهانه، امید است که حمایت‌های معیشتی مؤثرتری از خانوارها ارائه شود و مشکلات ناشی از تورم و افزایش قیمت‌ها کاهش یابد.
شرط اصلی برای بهره‌مندی از یارانه کالابرگ در دوره جدید این است که حداقل 3قلم کالا از مجموع 11قلم کالای اساسی موجود در سبد کالابرگ خریداری شود.
مرحله اول طرح کالابرگ با اولویت خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی تا چند روز دیگر آغاز خواهد شد و بعد از آن در دوره‌های 5روزه، 2 گروه دیگر از مشمولان این طرح یعنی سایر خانوارهای 3 دهک پایین درآمدی و بعد از آن خانوارهای مشمول در دهک‌های 4تا 7به این طرح اضافه می‌شوند.
با تصویب هیأت وزیران و تأمین اعتبار از صندوق توسعه ملی، مقرر شده است که طرح کالابرگ به مناسبت‌ماه مبارک رمضان و عید نوروز، حداقل در 2مرحله اجرا شود و بنا به وعده متولیان امر، نخستین دوره واریز وجه این طرح نیز دهم اسفندماه باشد؛ اما اظهارات اخیر وزیر کار و مسئولان حوزه رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی حاکی از این است که این طرح به‌دلیل پاره‌ای مشکلات با چند روز تأخیر آغاز و به‌منظور جلوگیری از ازدحام، یارانه تشویقی مشمولان طرح کالابرگ به‌صورت تدریجی در قالب 3 گروه واریز خواهد شد.
در طرح فجرانه که آخرین دوره طرح کالابرگ در دولت سیزدهم بود، یارانه تشویقی خانوارها به‌صورت تخفیف اعمال می‌شد و هر خانوار مشمول درصورت خرید اقلام موجود در سبد کالابرگ، می‌توانست تا مبلغ خرید خود را تا سقف یارانه تشویقی از محل اعتبار تخصیص داده شده تسویه کند و مابقی را از کارت‌بانکی خود بپردازد. در دوره جدید، برای جلوگیری از بروز مشکلات زیرساختی، دولت مصوب کرده است که یارانه تشویقی طرح کالابرگ به‌صورت واریز نقدی در حساب بانکی سرپرست خانوار شارژ شود؛ اما فقط برای خرید از فروشگاه‌های طرف قرارداد قابل‌برداشت باشد.
در این شیوه با هر یک از کارت‌های بانکی به نام سرپرست خانوار می‌توان از حدود 200هزار فروشگاه طرف قرارداد به‌اندازه یارانه اختصاص یافته، اقلام موجود در سبد کالابرگ را خریداری کرد و الزامی به پرداخت هیچ‌گونه پرداخت اضافه نیست مگر اینکه مبلغ نهایی خرید بیشتر از یارانه تشویقی خانوار باشد.طبق اعلام دولت، تا چند روز آینده دوره اول طرح کالابرگ با واریز مبلغ 500هزار تومان اعتبار کالابرگ به ازای هر نفر به‌حساب خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی اجرا خواهد شد.
در دوره بعد که 5روز بعد از دور اول اجرا می‌شود، سایر خانوارهای مستقر در 3 دهک پایین درآمدی که اکنون یارانه نقدی 400هزار تومانی دریافت می‌کنند، یارانه تشویقی 500هزار تومانی کالابرگ به ازای هر نفر را دریافت خواهند کرد. در دوره سوم نیز که 5 روز بعد از دور دوم اجرا خواهد شد، یارانه تشویقی 350هزار تومانی به‌حساب خانوارهای دهک 4تا 7که در دولت گذشته نیز مشمول طرح کالابرگ بوده‌اند، واریز می‌شود.
شرط اصلی برای بهره‌مندی از یارانه کالابرگ در دوره جدید این است که حداقل 3قلم کالا از مجموع 11قلم کالای اساسی موجود در سبد کالابرگ خریداری شود. طبق اعلام وزیر کار، همچنان حدود 200هزار فروشگاه طرف قرارداد طرح کالابرگ در دوره قبلی، در طرح جدید هم حضور دارند و خانوارهای مشمول طرح کالابرگ می‌توانند با استفاده از هرکدام از کارت‌های بانکی به نام سرپرست خانوار، نسبت به استفاده از اعتبار کالابرگ خود اقدام کنند.
نکته قابل‌توجه اینکه در نخستین خرید طرح کالابرگ، برای احراز هویت سرپرست خانوار در شبکه شاپرک، باید 5هزار تومان موجودی نقدی در کارت‌بانکی مورد استفاده او وجود داشته باشد.نکته دیگر اینکه برخلاف دوره‌های قبل، اعتبار کالابرگ در دوره جدید قابل انتقال به دوره بعد و مرحله دوم طرح کالابرگ نیز تا 60روز بعد از واریز معتبر است.
