رازهای مزاج‌شناسی | مزاج خود را بشناسید؛گرم و تر، گرم و خشک، سرد و تر و سرد و خشک
دکتر فاطمه معینی، متخصص طب ایرانی، در گفتگو درباره مزاج‌شناسی، به دسته‌بندی چهارگانه‌ی طبع انسان در طب ایرانی اشاره کرد و گفت: «مزاج‌ها به چهار گروه اصلی گرم و تر، گرم و خشک، سرد و تر و سرد و خشک تقسیم می‌شوند. با این حال، بسیاری از افراد در مرز این دسته‌ها قرار می‌گیرند و نمی‌توان همه را به‌طور مطلق در یک گروه جای داد.»
مولف
: نگار چمنی
هر انسانی با مزاجی ویژه به دنیا می‌آید؛ ترکیبی منحصربه‌فرد از گرمی، سردی، تری یا خشکی که نه‌تنها بر وضعیت جسمی بلکه بر خلق‌وخو، رفتار و حتی سبک زندگی او تأثیر می‌گذارد. طب ایرانی با شناخت این مزاج‌ها، راهی برای زندگی متعادل‌تر و سالم‌تر پیش‌روی ما می‌گذارد.
وی تأکید کرد که هیچ‌کس طبع خالص ندارد و مزاج هر فرد در طول زندگی، تحت تأثیر سن، تغذیه، بیماری‌ها و سبک زندگی، ممکن است تغییراتی موقت تجربه کند. به‌طور طبیعی در دوران کودکی بدن در گرم‌ترین و مرطوب‌ترین حالت خود قرار دارد و این گرما و رطوبت با افزایش سن کاهش می‌یابد.
افراد با مزاج گرم و تر، معروف به دموی‌ها، اغلب از استخوان‌بندی درشت، عضلات قوی، چهره‌ی باز و روحیه‌ی اجتماعی برخوردارند. دکتر معینی آن‌ها را این‌گونه توصیف می‌کند:
«این افراد خلاق، شوخ‌طبع، ریسک‌پذیر، علاقه‌مند به هنر، روابط عاطفی قوی و دارای اشتهای بالا و هضم سریع غذا هستند. معمولاً در روابط اجتماعی بسیار موفق‌اند و خواب بیشتری نسبت به سایر طبع‌ها دارند.»
افراد با مزاج گرم و خشک یا صفراوی، معمولاً افرادی مدیر، با تمرکز بالا، تحلیل‌گر و تیزهوش هستند. اما این گروه ممکن است به دلیل حرارت زیاد بدن، زود عصبانی شده و دچار بی‌خوابی یا ریزش مو شوند.
وی می‌گوید: «صفراوی‌ها انرژی بالایی دارند، روابط اجتماعی قوی دارند اما کم‌صبر و گاه عجول‌اند. پوست آن‌ها خشک و زردرنگ است، با رگ‌هایی برجسته در دست و بدنی لاغر و عضلانی.»
مزاج‌های گرم: مراقب افراط باشید
دکتر معینی هشدار می‌دهد که افراد گرم‌مزاج نباید در مصرف خوراکی‌های گرم همچون زنجبیل، زعفران، دارچین و مغزها زیاده‌روی کنند. «افراط در گرمی‌ها می‌تواند باعث تپش قلب، خشکی پوست، یبوست و بی‌خوابی شود؛ به‌ویژه برای کسانی که پایه مزاجی‌شان خشک است.»
او توصیه کرد: «صفراوی‌ها بهتر است از غذاها و نوشیدنی‌های خنک‌کننده مانند آب‌انار، شربت آلبالو، میوه‌های تابستانی و سبزیجات تازه بهره ببرند تا رطوبت بدنشان حفظ شود.»
این متخصص طب ایرانی تصریح کرد: «هیچ مزاجی از دیگری برتر نیست. تصور اینکه طبع گرم بهتر است یا طبع سرد بدتر است، نادرست است. هر فرد با یک مزاج خاص متولد می‌شود و باید در همان رنج طبیعی و متعادل باقی بماند.»
در پایان، دکتر معینی یادآور شد: «شناخت مزاج می‌تواند به پیشگیری از بیماری‌ها، انتخاب صحیح تغذیه و سبک زندگی و حتی درک بهتر از ویژگی‌های شخصیتی کمک کند. در طب ایرانی، کلید سلامت، شناخت بدن و حفظ تعادل مزاجی است.»
