ارائه بسته جبرانی دولت با حقوق بازنشستگان و مستمری بگیران | خبر خوش برای مستمری بگیران و بازنشستگان تامین اجتماعی

برگزاری هفته کارگر در ایران همه‌ساله فرصتی برای بیان مهمترین مطالبات جامعه کارگری بوده است. در سال جاری نیز باتوجه به تحولات اخیر اقتصادی و بحران تورمی پیش از آغاز سال، دورنمای خوبی برای کارگران ترسیم نشده است.

با این وجود افزایش ۴۵ درصدی حداقل دستمزد و روند نزولی نرخ ارز و پرداخت تعهدات سازمان تامین اجتماعی، بارقه‌ای از امید در میان کارگران و بازنشستگان کارگری مشاهده شد؛ اما با این وجود تشکل‌های کارگری هنوز مطالباتی را در سال جاری مطرح می‌کنند که در نوع خود روز کارگر فرصتی برای بیان پررنگ‌تر آن است. 

علیرضا محجوب (دبیرکل خانه کارگر و عضو هیات امنای سازمان تامین اجتماعی) در این رابطه اظهار کرد: مباحثی مثل معیشت و مزد که همه‌ساله موضوع اصلی انتقادات ما در هفته کارگر بود، به پررنگی گذشته مطرح نیست. فاصله سبد معیشت کارگران و مزد آن‌ها البته هنوز پابرجاست اما باتوجه به قدم‌هایی که برداشته شده است، می‌توان امید داشت که تغییراتی رخ دهد، اما اگر ما موضوع فاصله سبد معیشت از درآمد کارگران را فراموش کنیم، در واقع مادر مشکلات جامعه کارگری که مهمترین مشکل نیز هست را فراموش کردیم. لذا باوجود تغییرات رخ داده، پرونده فاصله مزد از سبد معیشت در نتیجه هنوز روی میز مانده است. 

وی افزود: هرچند ما از مسئولان و افرادی که در جهت کاهش این شکاف تلاش کردند (شامل وزیر کار و نمایندگان شورای عالی کار) تشکر می‌کنیم، اما ما موضوعات متنوع دیگری نیز داریم که در حوزه مسائل کارگری باید به آن پرداخت و در برنامه هفته کارگر خانه کارگر هم مطرح شدند. مبحث امنیت شغلی از جمله این موضوعات است.

بحث حساس ایمنی که در سال گذشته اهمیت بیشتری یافت و در سال جاری میلادی سازمان جهانی کار در رابطه با استفاده از هوش مصنوعی در حوزه ایمنی فراخوان داده است. مسئله بهداشت کار نیز در این میان مهم است زیرا وزارت بهداشت این حوزه را حذف کرده که امیدواریم این مرجع تخصصی در این وزارتخانه بازگردد. 

دبیرکل خانه کارگر ادامه داد: موضوعات مربوط به بازنشستگان و معیشت آن‌ها و بحث سالخوردگی نیروی کار، ازجمله مباحث مهمی است که به سمت آن می‌رویم. همچنین‌ عدم توازنی که به تدریج بخاطر رشد جمعیت ایجاد شده و هرم سنی را دچار تغییر کرده، از جمله موضوعات مهم برای کارگران در سال جاری است. از سوی دیگر پیمان‌های دسته‌جمعی و دوجانبه و سه جانبه نیز اهمیت ویژه‌ای برای کارگران در سال جاری دارد. 

محجوب تصریح کرد: ما باید شرایطی را فراهم کنیم که کارگران با فراغ بال و خیال آسوده وارد محیط صنعتی شوند. ما در شرایطی قرار داریم که هم کارگران متضرر می‌شوند و هم کارفرمایان دچار مشکل هستند. یکی از اصلی‌ترین دلایل بروز این شرایط، موضوع کمبود نیروی کار و فقدان انگیزه در محیط‌های صنعتی است.

به دلیل وجود دستمزدهای ناچیز، بسیاری از آموزش‌های مهارتی پیشرفته صنعتی مورد استقبال قرار نمی‌گیرد حتی مشاغل فنی و مهارتی با کاهش استقبال شدید مواجه هستند. در برخی موارد کارفرمایان به ما مراجعه می‌کنند و درخواست نیرو از ما می‌کنند. 

دبیرکل خانه کارگر ایران تاکید کرد: شرایط اشتغال‌یابی به ویژه در مشاغل نیازمند مهارت بیشتر، به حدی رسیده که حتی کاریابی‌ها نیز نیروی موردنظر واحدهای مختلف را پیدا نمی‌کنند. این مسئله نه تنها برای ما نمایندگان کارگری، که برای نمایندگان جامعه کارفرمایی باید مهم باشد. این موضوعات بخاطر فقدان مذاکره درست در مورد حقوق کار است.

ایجاد شرایط و پیمان‌های جدید و از جمله آن حل مسئله مسکن کارگری که مانع اصلی کارگران برای تشکیل خانواده است، از جمله این موارد است. مردم در کلانشهرها نمی‌توانند به سراغ مشاغل کارگری بروند زیرا کل حقوق یک کارگر در تهران باید صرف اجاره بهای یک واحد مسکونی نسبتاً ضعیف شود. این موارد نشان می‌دهد که اگر وزارت کار و مسئولین یک مشکل از کارگران رفع کردند، باز هم ده‌ها مشکل دیگر بر زمین مانده و تازه اول راه است. 

عضو هیات امنای سازمان تامین اجتماعی خاطرنشان کرد: ما امیدواریم روند تعادل در زندگی جامعه کارگری با تعادل در بازار قرین شود. مقارنه این دو نویددهنده یک شرایط خوب خواهد بود، وگرنه اگر دستمزد اضافه شود و قرار باشد قیمت‌ها سر به آسمان بلند کند، دیگر اتفاق مثبتی را شاهد نخواهیم بود. برای مثال پیشنهاد اخیری که در دولت در زمینه مدیریت قیمت حامل‌های انرژی مطرح شده، برای افزایش قیمت‌ها و آسیب به معیشت کارگران و بازنشستگان کشور بسیار آسیب زاست. 

وی با اشاره به طرح اخیر تعدیل قیمت‌های انرژی (شامل بنزین، برق، گاز و…) در دولت، اظهار کرد: اگر این طرح با کیفیت مطرح شده اجرایی شود، برای بر هم نخوردن تعادل و بحرانی نشدن وضعیت، حداقل دستمزد کارگران باید بیش از ۳ برابر افزایش پیدا کند. چنین چیزی فقط برای آن است که کارگران فقط قدرت خرید امروز را داشته باشند و قدرت خرید را افزایش نمی‌دهد.

دولت باید ابتدا امکان جبران آثار قیمتی را در دستمزد بررسی و سپس امکان افزایش قیمت‌های کلیدی سوخت و انرژی را ارزیابی کند. ما فقط با ثروتمندان مواجه نیستیم که از اثرات جانبی این طرح‌ها آسوده خاطر باشیم؛ ثروتمندان بخش بسیار کوچک جامعه ایران را تشکیل می‌دهند. حتی طبقه متوسط برخوردار نیز در ایران بخش کوچکی محسوب می‌شود. ۶۵ درصد قدرت خرید جامعه متعلق به سه دهک اول درآمدی است که روی‌هم رفته جمعیت آن‌ها شاید به ۲میلیون نفر هم نرسد. 

محجوب در ادامه توصیه کرد: پس این سیاست مربوط به حامل‌های انرژی به جای تعادل بخشی، ضد تعادل عمل می‌کند؛ لذا انتظار داریم دولت و رئیس جمهور با زندگی فقرا و کارگران بازی نکنند زیرا در ادامه این بازی دامن‌گیر دولت هم خواهد شد و کشور در شرایطی نیست که شوک سال ۱۳۹۸ را دوباره از نظر اقتصادی و اجتماعی تجربه کند. دولت صدبار دیگر هم قیمت‌ها را بروز کند، باز هم فاصله بین نرخ‌های اصلی و نرخ مصوب ایجاد خواهد شد و صدبار دیگر هم باز باید به شوک قیمتی بپردازد، پس موضوع را باید از مسیر دیگری حل کرد. 

دبیرکل خانه کارگر تصریح کرد: تا حقوق طبقات فرودست و به ویژه کارگران و بازنشستگان را اصلاح نکنیم، نمی‌توانیم چیز دیگری را در اقتصاد اصلاح کنیم. بهتر است دولت ابتدا تلاش کند که حقوق کارگران و بازنشستگان و حقوق بگیران را اصلاح کند و بعد از آن طرح خود را برای افزایش قیمت حامل‌های انرژی و شوک قیمتی به اقلام شاخص آن آغاز کند. این ایده برخی اقتصاددانان که می‌گویند اصلاح قیمتی به مرور باعث تعادل شود، درست نیست؛ زیرا در کوتاه مدت این نوع اقدامات معمولاً پیامدهای ناگوار اجتماعی و اقتصادی -که تا قبل از این تجربه نشدند- در بردارند. 

این فعال کارگری با تاکید بر اینکه دولت‌مردان باید به شرایط شکننده امروز توجه کرده و در تصمیمات خود این شکنندگی شدید اقتصادی را به یاد آورده و درس بگیرند، بیان کرد: مسئولان نباید به دنبال تلنگر شدید زدن در شرایط شکننده باشند.

اگر دولت مصمم است، ابتدا بسته جبرانی خود و افزایش حقوق را رونمایی کند و بعد به سراغ اصلاح قیمت‌ها بروند و قبل از هرچیز با فرض حقوق یک کارگر تلاش کنند تا ببینند با قیمت‌های جدید می‌توان به میزانی نزدیک به سبد مصرفی سال قبل کالا خرید یا خیر؟ 

عضو هیات امنای سازمان تامین اجتماعی در پایان اظهار کرد: در دولت رئیس جمهور شهید رئیسی، به یاد داریم بر سر ارز ترجیحی چه لطماتی به وجود آمده و دستاوردی نیز به دست نیامد. در این فقره نیز دولت نتیجه‌ای با این شیوه اعلام شده نخواهد گرفت.

باید به یاد داشت که برخی از کالاهای مهم مثل نان، بنزین، گاز و… قیمت‌های طبیعی هستند؛ یعنی تغییرات آن به این آسانی نیست و تبعات گسترده روی همه چیز دارد. باید قبل از هرچیز در یک جامعه نمونه عیناً امتحان کرده و نتایج آن را ارزیابی کرده باشند و سپس در سطح ملی و کشوری اظهارنظر کنند. توصیه ما این است که با زندگی کارگر و حقوق بگیر جامعه نباید بازی کرد. ما ابتدا باید این بخش‌ها را در سیاستگذاری در نظر بگیریم. خوشبختی یک احساس است و مسئولان باید تلاش کنند که هرچه را می‌گیرند، احساس خوشبختی را نگیرند و احساس خوشبختی وقتی غایب شود، همه جامعه تصور می‌کند که رو به عقب حرکت کرده و این موضوع تبعات ناگواری خواهد داشت.