خبر خوش برای کسانیکه بیمه تامین اجتماعی هستند | مرخصی ۳ روزه ویژه برای این بیمه شدگان

قوانین مرخصی زایمان هسته اصلی حمایت از مادران و پدران و سیاست‌های کار و خانواده را تشکیل می‌دهد. حقوق مرخصی در دهه‌های گذشته دستخوش تغییرات زیادی شده است. کنوانسیون ILO حمایت از مادران، به مادر حق یک دوره استراحت در رابطه با زایمان، همراه با مزایای نقدی و پزشکی، امنیت شغلی و عدم تبعیض، حفاظت از سلامت و حق شیردهی را می‌دهد. مدت مرخصی زایمان در کنوانسیون، 14 هفته است، در حالی که توصیه شماره 191، 18 هفته را تعیین کرده است.

اخیراً معرفی مرخصی زایمان برای مردان و تمدید مرخصی والدین به هر دو والد، پدران را تشویق به استفاده از مرخصی‌های مراقبتی کرده است. منطق مرخصی زایمان، حمایت از زنان در مواجهه با نیازهای فیزیولوژیکی و روانی بارداری، زایمان و شیردهی است. مرخصی پدری و والدینی به منظور ارائه حمایت و مراقبت و پرورش کودکان پس از زایمان است که باید بین پدران و مادران مشترک باشد. حقوق مرخصی می‌تواند پرداختی یا بدون پرداخت باشد و از فرمول‌های مختلفی برای محاسبه و پوشش آن در نقاط مختلف جهان استفاده می‌شود.

چرا مرخصی زایمان اینقدر مهم است؟

مرخصی زایمان شامل دوره‌های قبل، حین و بعد از زایمان می‌شود. هدف آن حفاظت از سلامت زن و فرزندش در دوران بارداری و شیردهی، با توجه به نیازهای روانی و فیزیولوژیکی خاص مرتبط با بارداری و زایمان است. این یک عنصر اصلی در حمایت از زنان شاغل در طول دوره بارداری است. این نقش به طور جهانی پذیرفته‌ شده و به طور جدی تثبیت شده است؛ زیرا اکثریت قریب به اتفاق کشورها مقررات قانونی را برای مرخصی زایمان و حتی مرخصی زایمان برای مردان نیز اتخاذ کرده‌اند، لازم به ذکر است که مرخصی زایمان، مرخصی استعلاجی نیست و تحت هیچ شرایطی نباید مرخصی استعلاجی را چه قبل و چه بعد از زایمان کاهش داد.

اگرچه هیچ‌کس نیازهای فیزیولوژیکی خاص مرتبط با بارداری و زایمان را انکار نمی‌کند، اما بارداری یک بیماری نیست و جنبه‌های کمی از آن بر زن در محل کار تأثیر می‌گذارد. با این حال، در هر بارداری یک دوره زمانی وجود دارد که از نظر پزشکی برای زن باردار یا پس از زایمان، کار کردن توصیه نمی‌شود. مدت مرخصی زایمان مورد نیاز قبل از زایمان برای هر زن منحصر به فرد است و عمدتاً به میزان عوارض و شرایط پزشکی از قبل موجود، بستگی دارد. همچنین به خطرات شغلی بستگی دارد که نمی‌توان با تطبیق دادن شرایط ‌کاری زن باردار یا انتقال او به پست دیگری، این خطرات را از بین برد یا برطرف کرد.

اجماع پزشکی نشان می‌دهد که برای بارداری‌های بدون عارضه و تک قلو، مرخصی زایمان مربوط به سلامتی ممکن است دو تا شش هفته قبل از تاریخ تخمینی تولد مورد نیاز باشد. یک دوره مرخصی قبل از تولد نیز برای یک زن مهم است تا به اندازه کافی برای فرزند آینده آماده شود. مرخصی زایمان برای مردان هم معمولا بعد از زایمان همسر او می‌باشد.

مرخصی زایمان چقدر باید باشد؟

کنوانسیون شماره 183 حداقل دوره مرخصی را 14 هفته تعیین می‌کند که مرخصی زایمان را از 12 هفته تعیین شده در کنوانسیون‌های قبلی حمایت از زایمان طولانی‌تر می‌کند. توصیه شماره 191 فراتر رفته و پیشنهاد می‌کند که کشورهای عضو، دوره مرخصی زایمان را به حداقل 18 هفته افزایش دهند. مرخصی زایمان برای زنان در ایران در سال‌های قبل حدود ۶ ماه بود. اما از سال ۹۲ تغییر کرد و به ۹ ماه افزایش پیدا کرد. اما بعد از 8 سال، از سال ۱۴۰۰، این مصوبه در بسیاری از شرکت‌ها به خوبی اجرا نشد. به عبارتی، شرایط مرخصی زایمان برای خانم‌ها با آن چیزی که در قانون گفته ‌شده بود مغایرت داشت. این مورد هم بیشتر به دلیل عدم تامین اعتبار برای این طرح توسط دولت و مشکلات موجود با سازمان تامین اجتماعی بود. اما در سال ۱۴۰۱، مشکلات این قانون برطرف گردید و خانم‌ها می‌توانند با خیالی راحت از مرخصی ۹ ماهه زایمان استفاده نمایند. همچنین در سال‌های اخیر مرخصی زایمان برای مردان نیز در نظر گرفته‌ شده است.