آغاز ثبتنام یارانه جدید با رقم 2 برابری از شنبه | تغییرات مهم رقم یارانه و نحوه دریافت از این ماه+جزییات

علیرضا محمدی، رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان، اعلام کرد که این به‌روزرسانی بر اساس داده‌های جدید اقتصادی از دستگاه‌های مختلف انجام خواهد شد تا میزان وسع خانوارها به‌روزرسانی شود.

طبق بند «د» تبصره ۱۷ قانون بودجه سال ۱۴۰۲، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است دو بار در سال داده‌های اقتصادی خانوارها را به‌روزرسانی کند و گروه‌های مشمول حمایت‌های یارانه‌ای را شناسایی و گروه‌های پردرآمد را از این حمایت‌ها حذف کند. این روند در قانون بودجه سال ۱۴۰۳ نیز تأکید شده است.

آخرین به‌روزرسانی در دی‌ماه ۱۴۰۲ انجام شده و مرحله بعدی قرار بود در شهریورماه ۱۴۰۳ انجام شود. با این حال، به دلیل عدم ارسال داده‌ها از سوی برخی دستگاه‌ها مانند بانک مرکزی، این به‌روزرسانی به تعویق افتاده است. محمدی اعلام کرد که این به‌روزرسانی در اواخر شهریور یا مهرماه انجام خواهد شد و پس از نهایی شدن آیین‌نامه اجرایی، دهک‌های جدید اعمال خواهند شد.

علیرضا محمدی با اشاره به بند "د" تبصره ۱۷ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ که براساس آن، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است ضمن به روزرسانی داده‌ها، دو بار در سال با اتکا به داده‌های متقن و ثبتی پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان و واقعیت­‌های اقتصادی کشور، درآمد سرانه خانوارها و قدرت خرید مردم، نسبت به شناسایی گروه‌های مشمول حمایت و مشمولان ماده ۱۳ قانون حّمایت از خانواده و جوانی جمعیت و برقراری حمایت­‌های یارانه‌­ای آنها و اعلام حذف گروه‌های پردرآمد از حمایت‌های یارانه‌ای اقدام کند، اظهار کرد: در قانون بودجه سال ۱۴۰۳ نیز به به‌روزرسانی داده‌های خانوارها اشاره و تاکید شده است.

وی با بیان اینکه آخرین به روزرسانی داده‌های اقتصادی خانوارها در دی‌ماه سال ۱۴۰۲ اتفاق افتاده است، گفت: طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، قرار بر این بوده که شهریورماه سال ۱۴۰۳ نیز مرحله بعدی ثبت و اعمال به روزرسانی اقتصادی خانوارها اتفاق بیفتد، از همین رو پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان اقدام به دریافت و پایش داده‌های اقتصادی جدید خانوارها از سوی دستگاه‌های مختلف کرده تا براساس شاخص‌ها و متغیرهای اقتصادی و رفاهی میزان وسع خانوارها را بادریافت داده ها نسبت به بروزرسانی و اعمال دهک جدید اقدام کند.

محمدی در این میان نیز از عدم ارسال داده‌ خانوارها از سوی برخی دستگاه‌ها از جمله بانک مرکزی خبر داد و گفت: بانک مرکزی یکی از دستگاه‌های مهم داده‌ای محسوب می‌شود اما تاکنون اطلاعات بانکی به این پایگاه برای این مرحله نرسیده است.

رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان در همین راستا از اعمال سومین مرحله به روزرسانی اطلاعات اقتصادی خانوارها در اواخر شهریور یا مهرماه خبر داد و یادآور شد: طبق آئین‌نامه اجرایی بندالف، جز ۶، تبصره ۸ قانون برنامه و بودجه سال ۱۴۰۳، در سال جاری وسع‌سنجی، رتبه‌بندی و دهک‌بندی خانوارها، براساس شاخص‌های دریافتی از سوی دستگاه‌ها امسال برعهده وزارت تعاون و تصمیم‌گیری برای حذف یا اضافه افراد مشمول با سازمان هدفمندی یارانه‌هاست که البته به دلیل تغییرات در دولت، نهایی شدن آیین نامه مذکور به تعویق افتاد و قرار است در هفته آتی پس از نهایی شدن و به محض ابلاغ، نسبت به اعمال دهک‌های جدید اقدام شود.

طبق قانون، وزارت تعاون، کارو رفاه برای عدالت در توزیع یارانه خانوارها، دوبار در سال مکلف به به‌روزرسانی شناسنامه اقتصادی و دهک‌بندی یارانه خانوارها، آن هم براساس داده‌ها ی ثبتی خانوارهاست و از همین رو طبق قانون، زمان جدید به روزرسانی اطلاعات اقتصادی و دهک‌بندی خانوارها، شهریورماه خواهد بود.

 با اصلاح نظام یارانه‌ای، دولت درحالی از سال ۱۴۰۱ اقدام به پرداخت یارانه‌ ۳۰۰ و ۴۰۰ هزارتومانی کرد که در راستای عدالت در این پرداخت، قرار شد وزارت رفاه دو بار نسبت به به روز رسانی شناسنامه اقتصادی و دهک‌بندی خانوارها، آن هم براساس داده‌ها و درآمد سرانه خانوارها مانند حقوق و دستمزد فرد و خانواده، خودرو، حساب بانکی و تراکنش‌ها، حساب ساتنا و پایا، فعالیت در بورس و… اقدام کند.

باتوجه به اینکه یکی از معیارهای دهک‌بندی خانوارها، تراکنش‌های بانکی محسوب می‌شود، اما برخی افراد می‌گویند که به واسطه شرایط شغلی‌شان، گردش حساب‌های بالایی برایشان ایجاد شده و شاید همین موضوع موجب شده تا در بررسی وضعیت اقتصادی خانوارشان در دهک‌بندی بالایی قرار بگیرند.

علیرضا محمدی، رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان در این باره به ایسنا می‌گوید: مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان، در بررسی گردش حساب، سه سال متوالی را لحاظ می‌کند. به این معنی که بحث پایا، ساتنا، شاپرک و مانده حساب برای سه سال متوالی بررسی می‌شود.

وی ادامه داد: اما افرادی هم هستند که شغل‌شان تنخواه‌دار و... است؛ این افراد باید برای اینکه با چالش مواجه نشوند حساب خود را از حساب تجاری جدا کنند تا در بررسی وضعیت اقتصادی خانوار آنها نیز اشتباهی رخ ندهد.

رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان همچنین در پاسخ به این سوال که مرحله بعدی به روزرسانی دهک‌بندی خانوارها چه زمانی اتفاق می‌افتد؟، اظهار کرد: طبق قانون، در صورتی که دولت شرایط به روزرسانی داده‌ها را داشته باشد باید شهریورماه شناسنامه اقتصادی خانوارها به روز رسانی شود.

محمدی با بیان اینکه یارانه‌بگیران فعلی براساس آخرین به‌روزرسانی دهک‌ها، یارانه خود را دریافت می‌کنند، افزود: افرادی که پیش از شهریورماه نسبت به دهک‌بندی‌ها اعتراض و در سامانه ثبت اعتراض کرده‌اند، بعد از بررسی مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان، دهک‌بندی آنها در مرحله جدید به روزرسانی تغییر می‌کند؛ به عبارتی دهک خانوارها تا دوره بعدی به‌روزرسانی‌ها غیر قابل تغییر بوده و مجدداً با دریافت داده‌های ثبتی اقتصادی و اجتماعی، ارزیابی خواهد شد.

 حتما می‌دانید که برای اطلاع از دهک درآمدی خود باید به مرکز پاسخگویی تلفنی به شماره ۰۲۱۶۳۶۹ یا «سامانه حمایت» به آدرس   Hemayat.mcls.gov.ir مراجعه کنید.

در صورتی که به دهک اعلامی خود اعتراض دارید، می‌توانید در قسمت «درخواست بررسی» این سایت اعتراض خود را ثبت کنید.

آمار درآمدی دهک‌های مختلف برای سال ۱۴۰۲ هنوز به روز نشده است، اما طبق آخرین سالنامه آماری درآمد خانوار حاضر در دهک اول، ۳ میلیون و ۵۳۷هزار تومان برآورد و هزینه ماهیانه شان هم ۴ میلیون و ۱۱۶هزار و ۵۰۰تومان بوده است.

البته با این تأکید که هر دو این عدد‌ها یک معیار آماری هستند و باید به عنوان میانگین در نظر گرفته شوند. براین اساس در سال ۱۴۰۱ خانوار‌های دهک اول حدود ۵۸۰هزار تومان پول کم آورده و در اصطلاح هشتشان در گرو نهشان بوده است. آن سوی نمودار دهک بندی در نقطه مقابل کم درآمدها، دهک ۱۰ یا پردرآمد‌های جامعه قرار دارند.

براساس سالنامه آماری سال۱۴۰۱ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، دهک دهم خانوار با میزان متوسط درآمد ماهی ۳۵میلیون و ۳۸۵هزار تومان را در خود جای داده است. این گروه همچنین ۲۵میلیون و ۳۶۲ هزار تومان در هر ماه خرج و مخارج داشته اند و شاخص قدرت پس اندازشان از منظر آماری ۱۰میلیون تومان برآورد می‌شده است. البته با گذشت دو سال و تغییر شرایط اقتصادی و تورم، حتما این اعداد و ارقام تغییرات درخور ملاحظه‌ای داشتند.

از درآمد خانوار مانند حقوق و دستمزد سرپرست و افراد خانواده بگیرید تا گردش مالی حساب بانکی و تراکنش ها، حساب ساتنا و پایا، فعالیت در بورس، خودرو و… بر دهک درآمدی شما و به دنبال آن دریافت انواع یارانه اثرگذار است.

دهک رفاهی خانوار‌ها در بازه‌های زمانی مشخص، با مدنظر قراردادن شاخص‌های متعدد اقتصادی و اجتماعی طی فرایندی پیچیده و بدون هیچ گونه دخالت انسانی محاسبه‌ می‌شود، اما یکی از متداول‌ترین چالش‌ها در این رابطه برای افرادی است که‌ می‌گویند دهک خانوار آن‌ها به دلیل افزایش گردش مالی ناشی از فروش خودرو یا مسکن بالا رفته است، درصورتی که وضعیت رفاهی آن‌ها تغییری نکرده است. همچنین ممکن است فردی به عنوان تنخواه گردان دارای گردش حساب بالایی باشد درصورتی که هیچ آورده‌ای برای او ندارد یا واریز یک وام مانند تسهیلات ازدواج بر روند بررسی حساب فرد تأثیرگذار باشد.

معمولا در پاسخ به این نوع چالش‌ها گفته می‌شود که گردش مالی تنها یکی از معیار‌های به کار رفته در دهک بندی بوده و گردش مالی خانوار در ادوار مختلف و سایر اطلاعات دارایی و درآمدی افراد نیز در ارزیابی وسع خانوار‌ها لحاظ می‌شود. به عبارت دیگر وضعیت رفاهی خانوار‌ها با مدنظر قراردادن شاخص‌های متعددی و در مقایسه با سایر خانوار‌های کشور سنجیده می‌شود. باوجوداین در صورت اعتراض با ارائه مدارک این موارد قابل پیگیری است.

یکی دیگر از چالش‌ها مربوط به تعداد اعضای خانوار بعد از ازدواج فرزندان و… است. باتوجه به اینکه برای دهک بندی مجموع درآمد خانوار در نظر گرفته می‌شود و ممکن است به این دلیل دهک شما افزایش پیدا کند، پس بهتر است زودتر اقدام به جداکردن خانوار کنید.

برای اصلاح خانوار شخص باید به همراه مدارک موردنیاز که توسط سازمان هدفمندی اعلام شده و در وبگاه آن سازمان موجود است به دفاتر پلیس + ۱۰ یا سایر دفاتر معرفی شده توسط آن سازمان مراجعه کند. همچنین در سامانه حمایت، فیلم آموزشی و راهنما‌های متنی برای ثبت درخواست بررسی و دیگر اقدام‌های مربوط به موضوع دهک بندی درآمدی وجود دارد.

تورم چه تأثیری بر سبد معیشت دهک‌های مختلف دارد؟ این سؤال را‌ می‌توان با در نظر گرفتن ضریب اهمیت گروه‌های مختلف کالا و خدمات در دهک‌های مختلف و براساس گزارش مرکز آمار از شاخص قیمت مصرف کننده پاسخ داد. بر اساس گزارش خردادماه مواد خوراکی با ۴۱.۳۵ درصد و مسکن با ۳۹.۳۸ درصد بیشترین ضریب اهمیت را در سبد خانوار‌های دهک اول دارند.

در مقابل ضریب اهمیت خوراکی‌ها برای دهک دهم ۲۱.۲۲ درصد و برای مسکن ۳۲.۸۷ درصد است. یعنی تورم مواد غذایی برای دهک اول حدود دوبرابر بیشتر از دهک دهم اهمیت دارد. درباره مسکن نیز این ضریب برای دهک اول بالاتر است. ضریب اهمیت برای برخی خدمات مانند آموزش دهک اول نزدیک به صفر است، چون خوراک و مسکن سبد معیشت این خانوار‌ها را‌ می‌بلعد و دیگر جایی برای آموزش وجود ندارد.

طبق آخرین آمار ارائه شده توسط مسئولان در دی ماه سال گذشته و پس از به روزرسانی شناسه‌های اقتصادی تعداد ۳ هزار و ۴۹۳ نفر شامل دهک دهم جامعه حذف شدند و شمار واقعی یارانه بگیران در این استان به ۲میلیون و ۱۴۰هزار و ۱۵۶خانوار معادل ۶میلیون و ۳۸۱ هزار و ۷۶۷ نفر رسیده است. حالا باید دید در بررسی دوباره دهک بندی‌ها وضعیت یارانه بگیران استان چه تعداد خواهد بود.