خواص زردچوبه برای کبد
بیماریهای کبدی یکی از مهمترین مشکلات سلامتی در سراسر جهان است. در کشورهای توسعه یافته، پرخوری، عادات تغذیهای غلط و سوء مصرف الکل عوامل اصلی بیماری کبدی و در آفریقا و آسیا، بیماریهای عفونی، به خصوص ویروسها و انگلها عامل اصلی هستند. علاوه بر این، میزان مرگ و میر ناشی از بیماریهای کبدی در سراسر جهان در حال افزایش است.
حدود 2 درصد از جمعیت جهان به طور مزمن به ویروس هپاتیت C (HCV) آلوده هستند. شیوع ویروس هپاتیت B (HBV) در جمعیت جهانی 3.7 درصد تخمین زده شده است. این ویروسها شایعترین عوامل زمینهای در عفونتهای مرتبط با سیروز کبدی هستند. فیبروز کبد و سیروز متعاقب آن، پیامدهای آسیب مزمن کبدی به دلایل مختلف از جمله سمیت سلولی ویروسی، استرس اکسیداتیو، مسمومیت با داروها و الکل و آسیب متابولیک است.
کورکومین عامل اصلی فعالیتهای بیولوژیکی زردچوبه از جمله اثرات قوی آنتی اکسیدانی و ضد التهابی آن است. علاقه به کورکومین برای بیماریهای مزمن، اخیرا به دلیل خواص آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و ضد تومور آن افزایش یافته است.
استرس اکسیداتیو نقش مهمی در بسیاری از بیماریهای مزمن و سرطان دارد. چندین مطالعه نشان دادهاند که ترکیبات زردچوبه (کورکومین) میتوانند با کاهش استرس اکسیداتیو ناشی از رادیکالهای آزاد به پیشگیری از این بیماریها کمک کنند.
در یک مطالعه روی افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD)، مکمل کورکومین (قرص زردچوبه) سطوح آنزیمهای کبدی (AST و ALT) را در مقایسه با گروه کنترل بهبود بخشید.
بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) شایعترین بیماری کبد و دومین علت پیوند کبد در سراسر جهان است. شیوع NAFLD در کشورهای توسعه یافته 30-25 درصد و در کشورهای در حال توسعه 35-6 درصد است. چاقی، دیابت نوع 2 و هیپرلیپیدمی (چربی خون بالا) عوامل خطر اصلی بالینی برای NAFLD هستند. با این حال، تا کنون هیچ داروی ایمن و موثری برای بهبود NAFLD پیدا نشده است. امروزه بسیاری از بیماران از داروهای گیاهی برای کبد چرب غیر الکلی استفاده میکنند زیرا عوارض جانبی و سمیت کمتری نسبت به داروهای شیمیایی دارند.
کورکومین جزء فعال اصلی ادویه زردچوبه است و به دلیل خواص ضد التهابی، آنتی اکسیدانی، ضد دیابت و همچنین ضد چربی خون، به عنوان داروی گیاهی برای درمان زردی (یرقان)، اختلالات کبد و بیماریهای صفراوی استفاده میشود. کورکومین، برای اولین بار به عنوان یک ترکیب ضد باکتری در سال 1949 کشف شد. زردچوبه از طریق مکانیسمهایی از جمله دفع چربی از کبد، کاهش سنتز تری گلیسیرید و کاهش جذب کلسترول از روده باعث بهبود NAFLD میشود. همچنین سطوح کلسترول بد (LDL) و خطر بیماریهای قلبی عروقی را کاهش میدهد.
برخی از مطالعات تأثیر مثبت مکمل کورکومین را بر روی آنزیمهای کبدی، پروفایلهای لیپیدی و شاخصهای گلیسمی نشان دادند. کورکومین همچنین، آسیب کبدی ناشی از اتانول، تیواستامید، مصرف بیش از حد آهن، کلستاز و مسمومیت حاد را کاهش میدهد.
سخن پایانی
امروزه اختلالات کبدی مانند کبد چرب، یکی از شایعترین بیماریها هستند. نکتهای که در رابطه با بیماری کبد چرب غیر الکلی وجود دارد، این است که داروی خاصی برای آن پیدا نشده است؛ درمانهای گیاهی و تغییرات سبک زندگی برای کمک به بهبود کبد چرب غیر الکلی توصیه میشود. یکی از این گیاهان دارویی، زردچوبه است.
مهمترین خواص زردچوبه احتمالا فعالیتهای آنتی اکسیدانی، ضد سرطانی، ضد التهابی و تقویت کننده ایمنی آن است. خواص زردچوبه برای کبد که صدها سال پیش در طب سنتی هند شناخته شده بود نیز، اخیرا بر اساس روشهای علمی مدرن مورد آزمایش قرار گرفته است.