روانشناسی رابطه | رفتار شناسی عاطفی
روانشناسی رابطه | پیش بینی رابطه ای که شکست عشقی در انتظارش است با این نشونه ها
قطعا افرادی که طعم شکست عشقی را چشیدهاند میدانند عشقِ خوش خط و خال و زیبا گاهی میتواند آن روی سکهاش را نشانمان دهد و به همان اندازه که زیبا و سرشار از حال خوب و انگیزه است تبدیل به تبری شود که مستقیم کمر زندگیمان را نشانه رفته باشد! اما آیا گریزی از شکت عشقی نیست و هر زمان عاشق میشویم باید از شکستش هم ترس داشته باشیم؟ اگر به علم روانشناسی در این مورد آشنا باشید جوابتان خیر است! زیرا روانشناسی رابطه میتواند تا حدود زیادی روابطی که احتمال رسیدن به شکست عشقیشان بالاست را پیشبینی کند. این مقاله دقیقا به دنبال شناساندن عواملی است که زنگ خطر شکست عشقی در رابطه را به صدا در میآورد.
شاید فکر کنید با یک نه شنیدن ساده، یا تمام کردن رابطهای که چندان برایتان اهمیتی نداشته و یا بی توجهی فردی که فکر میکند از او بدتان نمیآید شکست عشقی خوردهاید! اما شکست عشقی مفهومی بسیار عمیقتر و قویتر از این حرفهاست و سالهاست تحقیقات بیشماری را در حوزه عوم مختلف به خود اختصاص داده است و سندرومی به نام قلب شکسته (stress cardiomyopathy or takotsubo syndrome) را با علائم و نشانههای مشخص به آن مربوط میدانند. البته سندروم قلب شکسته تنها مربوط به تمام شدن رابطه عاطفی نیست و میتواند موقعیتهای مختلف دیگری مثل از دست دادن عزیز، مورد بدرفتاری قرار گرفتن، مشکلات اقتصادی و شغلی و … را نیز در بر بگیرد.در شکست عشقی که منظور ماست و به رابطه عاطفی بین دو نفر مربوط میشود، فرد حالتی از تنش، سرخوردگی، حقارت، غم و پوچی را به علت طرد شدن، رها شدن یا خیانت دیدن تجربه میکند.
برخی نشانههای شکست عشقی
بدبین شدن نسبت به روابط عاشقانه و جنس مخالف
احساس طرد، تحقیر، سرخوردگی
مشکلات در به خواب رفتن یا نداشتن خواب با کیفیت و گاهی پرخوابی
ناامیدی شدید نسبت به برنامههای گذشته و آینده
از دست دادن علاقه و انگیزه برای انجام امور معمولی و روزانه
افکار یا اقدام به خودکشی یا خودزنی
احساس پشیمانی و گناه
درماندگی و بیتابی
احساس خستگی و انزوا در جمع
مشکلات تمرکز و حافظه
خشم نسبت به خود و دیگران
افسردگی، غم، خلق پایین
آیا از دست دادن معشوق شکست عشقی به حساب میآید؟
در تعریف کلی، شکست عشقی شرایطی را توصیف میکند که فرد میل و رغبت زیادی برای رسیدن به معشوق دارد اما معشوق او را پس میزند یا رها میکند. شرایطی مثل مرگ معشوق یا از دست دادن او بر اثر اتفاقاتی که عمدی و با میل او نبوده است شباهت بسیار زیادی با شکست عشقی دارد اما جزء دسته از دست دادن عزیز یا سوگ به شمار میرود. هرچند شکست عشقی نیز روندی مانند سوگواری طی میکند اما دلیل به وجود آمدنشان متفاوت است.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره شکست عشقی و راههای درمان آن مقاله شکست عشقی: مشاوره، درمان و کنار آمدن را مطالعه کنید. در ادامه این مقاله روابطی که خطر شکست عشقی در آنها بالاست را شرح میدهیم.
روابطی که احتمال شکست عشقی در آنها بالاست
روابط یک طرفه خوراک اصلی روابطی است که احتمال شکست عشقی در آن بالاست! در واقع فلسفه اصلی شکست عشقی خوردن همین است که شما او را بخواهید و او طردتان کند. بنابراین از روابط یک طرفه دوری کنید. اگر به فردی علاقه دارید که شما را نمیخواهد جنگیدن بدون هدف و اصول شما را به جایی نمیرساند. باید در درجه اول بدانید چرا او را میخواهید؟ آیا او با معیارهای منطقی شما تطابق دارد یا تنها نشانه داشتن طرحوارههایی مثل طرد و رهایی است که فرد در آن به دنبال روابط این چنینی است! اگر معیارهای منطقی شما را دارد چه باید بکنید تا برایش جذاب شوید و به سمت شما کشیده شود و اگر مشکل وجود ریشههای عمیقِ روابط محکوم به شکست در شماست باید این ریشه را کشف و برطرف کنید. در هر دو صورت بی گدار به آب نزنید، باید قدمهای منطقی و اصولی بردارید.
خیانت در رابطه
خودِ خیانت دیدن میتواند عامل شکست عشقی شما باشد! اگر در رابطهای هستید که هنوز آنقدر وابسته نشدید که نتوانید کنار بکشید و مدام در حال خیانت دیدن هستید آگاه باشید که اگر این روند ادامه داشته باشد شما روز به روز وابستهتر میشوید و یکهو به خودتان میآیید و میبینید عاشق او شدهاید و دیگر خیانتهایش را نمیتوانید به راحتی فراموش کنید! تعهد شیشه عمر هر رابطه امن و سالمی است، اگر طرف مقابل شما به نظر فرد متعهدی نمیرسد تکلیفتان را با خودتان و او مشخص کنید، قبل از اینکه به جمع شکست عشقی خوردهها بپیوندید.
روابطی که مشکلاتشان را حل نمیکنند
اگر مدام با عشقتان در حال قهر و آشتی هستید و بدون اینکه ریشه مشکلاتتان را حل کنید دائم از هم دور میشوید و مجدد برمیگردید ممکن است در شرف شکست عشقی باشید. مشکلات ریز مانند همان قطرههایی هستند که جمع میشوند و وانگهی دریا میشوند! نگذارید مشکلاتی که به راحتی قابل گفتگو و حل هستند غرقتان کنند و به خودتان بیایید و ببینید همین مشکلات باعث شده است از هم دور بشوید و عشقتان از بین برود.
روابطی که تکلیفتان در آن مشخص نیست
رابطهای که در آن تکلیفتان مشخص نیست هر لحظه میتواند شما را به جهتی ببرد که برایتان قابل پیشبینی نیست. در این این سو و آن سو شدن ممکن است به ساحل شکست عشقی نیز برسید! اجازه دهید با واقعیت روبرو شوید! اگر این رابطه رابطهای است که هدف هیچ کدامتان برای یکدیگر مشخص نیست و هرکدام منتظر است ببیند تصمیم دیگری چیست شما پیشقدم شوید تا قبل از دیدن روزهای شکست عشقی تکلیفتان با خودتان معلوم شود! یک رابطه سالم، رابطهای است که هر دو طرف صادقانه در مورد اهدافشان با یکدیگر صحبت میکنند.
وجود مشکلات روانی حل نشده در رابطه
متاسفانه هنوز هم با وجود پیشرفت چشمگیر علم روانشناسی و تلاش برای معرفی آن به عموم مردم، عدهای مشکلات روانیشان را جدی نمیگیرند. مشکلاتی مانند افسردگی، اضطراب، فوبی، وسواس و … هرکدام به تنهایی میتوانند یک رابطه را زیر و رو کنند! وقتی روابط شکست خورده را بررسی میکنیم تا علت شکست آن را کشف کنیم در خیلی از موارد با مشکلات روانی روبرو میشویم که به راحتی قابل درمان یا مدیریت بودهاند اما نادیده گرفته شدند. اگر احساس میکنید خودتان یا شریک عاطفیتان درگیر مشکلات روانی هستید، هرچند خفیف و جزئی، درنگ نکنید، همین الان قدمهای درمانیاش را بردارید، این مشکلات مانند یک خونریزی داخلی جسمی است که اگر جلویش گرفته نشود، حتی اگر رابطهتان جان سالم به در ببرد در سایر مقاطع زندگی گریبان گیرتان میشود!
عدم تفاهم در رابطه
هیچ دو نفری حتی دوقلوهای همسان تمام و کمال خواستهها و علایق یکسان ندارند! شخصیت انسانها مانند اثر انگشتشان با یکدیگر متفاوت است اما آنچه اهمیت دارد این است که افراد چطور این تفاوتها را مدیریت میکنند؟ این موضوع به خصوص برای زن و مردی که در رابطه عاطفی هستند اهمیت دوچندانی پیدا میکند. شاید خیلی مهم نباشد شما و همکارتان اختلاف سلیقه در غذا یا نوع لباس پوشیدن داشته باشید اما این موضوعهایی که به ظاهر بیاهمیت هستند در رابطه عاطفی بسیار مهم میشوند! تحقیقات نشان داده در اوایل رابطه تفاوتها جذاب هستند، مثلا یک فرد کم حرف و خجالتی شاید جذب یک فرد خونگرم و معاشرتی شود، اما در روابط بلند مدت تفاهم حرف اول را میزند. این بدان معنی نیست که باید فردی را انتخاب کنیم که تمام و کمال شبیه ما باشد، چون چنین فردی وجود ندارد اما باید تعادلی بین شباهت و عدم شباهت با شریک عاطفیتان برقرار کنید. اگر تضادهای شما بیش از اندازه و غیرقابل کنترل باشد ممکن است رابطهتان دوام نیاورد!
انتخاب از روی سیاست
گاهی افراد شریک عاطفیشان نه از روی علاقه و عشق بلکه از روی سیاست و برای منافع خاصی انتخاب میکنند. مثلا دختر خانمی که فرد مقابل را دوست ندارد اما چون وضع مالیاش خوب است او را میپذیرد یا آقا پسری که طرف مقابلش را دوست ندارد اما چون زیباست و موقعیت اجتماعی خوبی دارد با او وارد رابطه میشود! گاهی اوقات فرد با وجودی که در ابتدا طرف مقابل را دوست نداشته، به تدریج به او وابسته میشود و در خیلی موارد ممکن است حتی عاشق او شود اما از آنجایی که بار کج به مقصد نمیرسد و بنای این رابطه از ابتدا درست و حسابی ساخته نشده است احتمال شکست عشقی در این رابطه بالاست!
مشکلات جنسی
رابطه جنسی بخش مهمی از یک رابطه عاطفی است و اهمیتش را نمیتوان انکار کرد. برای داشتن یک رابطه سالم و شاد به رابطه جنسی سالم و ایمن نیاز داریم. حتما این موضوع را شنیدهاید که درصد بالایی از جداییها و مشکلات زندگی مشترک مربوط به رابطه جنسی است. خیلی از روابطی که عاشقانه شروع شدهاند به خاطر وجود مشکلات جنسی با مرور زمان دچار سردی و دوری میشوند. متاسفانه با وجودی که مشکلات جنسی را میتوان از طریق پزشک و روانشناس تشخیص داد و درمان کرد اما خیلی از افراد هنوز از صحبت درباره آن خجالت میکشند یا آن را جدی نمیدانند و همین باعث میشود خیلی روابط عاشقانه منتهی به شکست عشقی شوند.